Hayvan Hakları Görmezden Geliniyor: TBMM’de Denetim Mekanizması Çöktü!

Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM), TBMM’nin 2025 yılının ilk yarısında hayvan haklarına ilişkin ortaya koyduğu tabloyu inceledi. Veriler, Meclis’in hem yasa yapma hem de hükümeti denetleme gücünün büyük ölçüde zayıfladığını gösteriyor.

Soru önergeleri cevaplanmıyor, kamuoyu karanlıkta

HAKİM’in analiz ettiği 48 soru önergesinin 22’sine hiç cevap verilmedi. Cevaplananların ise çoğu yüzeysel ve soruları karşılamaktan uzak.

Özellikle ithal hayvanlar, hastalık verileri, barınak koşulları ve yaban hayatının korunması gibi kritik konularda kamuoyuna bilgi verilmemesi, hükümetin şeffaflıktan uzaklaştığını açık biçimde ortaya koyuyor.

Muhalefet teklifleri rafta bekliyor

“Hayvan” anahtar kelimesiyle taranan Meclis kayıtlarında, 2025’in ilk yarısında yalnızca 2 kanun teklifi bulunduğu ve her ikisinin de CHP’li Nimet Özdemir tarafından verildiği tespit edildi.

DEM Parti milletvekillerinin hazırladığı 2 araştırma önergesi de aynı akıbete uğradı.

HAKİM’e göre mevcut Meclis çoğunluğu nedeniyle muhalefetin teklif ve önergeleri ya komisyonlarda bekletiliyor ya da Genel Kurul’da tartışılmadan reddediliyor. Bu durum Meclis’i tek sesli bir yapıya itiyor ve yasama–denetim işlevlerini daraltıyor.

Soru önergelerinde durum

Toplam 48 soru önergesi incelendi.

26’sı cevaplandı, 22’si yanıtsız kaldı.

Önergelerin büyük kısmı (39 önerge) Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya yöneltildi.

Sorular en çok ithalat-ihracat, hastalıklar, barınaklar ve sokak hayvanları konularında yoğunlaştı.

“Hakların temeli şeffaf ve çoğulcu bir Meclistir”

Demokratik işleyişin, bilgiye erişimin, hesap verebilirliğin ve çoğulculuğun korunmasıyla mümkün olacağı vurgulayan komite, Meclis’teki bu tıkanıklığı kayıt altına almaya devam edeceğini ve daha açık, hesap verebilir bir yönetim için mücadeleyi sürdüreceğini belirtti.