Mağdurlar Beklerken Milyonlarca Lira Yön Değiştirdi: AFAD Yardımları AKP’li Belediyelere mi Aktı?

AFAD’ın Bilecik orman yangınları sonrası dağıttığı yardım fonlarının “AKP’li belediyelere kaydırıldığı” iddiaları, kamu kaynaklarının adaletli kullanımına dair tartışmaları Meclis gündemine taşındı.

Konu Plan ve Bütçe Komisyonu'nda gündeme geldi. Muhalefet milletvekilleri, yangından doğrudan etkilenen bölgelerin göz ardı edilerek AKP’li belediyelere milyonluk aktarım yapılmasının, hukuk devleti ve eşitlik ilkelerine açık bir darbe olduğunu savundu.

Yangın Osmaneli’nde, Para Dodurga’da

İYİ Parti Bursa Milletvekili Yüksel Selçuk Türkoğlu, AFAD’ın afet mağdurlarına tahsis ettiği 30 milyon TL’lik yardım fonunun “adil ve hukuka uygun” biçimde dağıtılmadığını öne sürdü. Türkoğlu’na göre, yangından en fazla etkilenen Osmaneli ve Gölpazarı ilçeleri ikinci plana itilerek, yangın görmeyen AKP’li Dodurga, İnhisar ve Pazaryeri belediyelerine 5’er milyon TL, toplamda 15 milyon TL kaynak aktarımı yapıldı.

Türkoğlu bu tabloyu şöyle özetledi: “Yangın Osmaneli’nde çıktı, duman Gölpazarı’nı sardı; ama yardım Dodurga’ya, İnhisar’a, Pazaryeri’ne aktı. Bu sadece idari bir yanlış değil, kamu malının yandaşlık için kullanılmasıdır."

Hukukçulardan, 5018 Sayılı Kanunun İhlali Uyarısı 

Muhalefet ve hukuk çevreleri, bu uygulamanın 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 8. ve 9. maddelerinde düzenlenen “kaynakların etkin, verimli ve hukuka uygun kullanılması” yükümlülüğünü ihlal ettiğini belirtiyor.

Uzmanlara göre, afet yardımlarının afet bölgesiyle ilgisi olmayan yerlere aktarılması, fonun “amacından saptırılması” anlamına geliyor ve bu durum, “Görevi Kötüye Kullanma” (TCK 257) kapsamında yargı denetimine tabi olabilir.

Bir hukukçu milletvekili, durumu şu sözlerle değerlendirdi: “Kamu fonları, siyasi aidiyete göre değil, kamu yararına göre dağıtılır. Eğer AFAD kaynakları, yangından etkilenmeyen belediyelere yönlendirildiyse, bu durum sadece idari etik ihlali değil, cezai sorumluluk doğurabilecek bir fiildir.”

Eşitlik İlkesi İhlali 

Muhalefet, fon dağıtımındaki bu tercihlerin Anayasa’nın 10. maddesinde güvence altına alınan “kanun önünde eşitlik” ilkesine de açıkça aykırı olduğunu vurguluyor.

Devletin, vatandaşlara ve yerel yönetimlere karşı tarafsız davranma yükümlülüğünün altını çizen Türkoğlu, şu çağrıyı yaptı: “Bu ülkede afet yardımı bile parti kimliğine göre dağıtılıyorsa, hukuk devleti kül olmuş demektir. Yangınlar üzerinden siyaset yapmak, sadece vicdana değil, hukuka da ihanettir. AFAD’ın görevi partizanlığı finanse etmek değil, felaketi telafi etmektir.”

Soru İşaretleri Büyüyor: Hangi Gerekçeyle?

AFAD’ın söz konusu kaynak aktarımını hangi hukuki ve idari gerekçeyle yaptığı hâlâ kamuoyuna açıklanmadı.

Kamu yönetimi uzmanlarına göre, böylesi bir transferin meşru sayılabilmesi için, “risk azaltma”, “altyapı hazırlığı” veya “önleyici yatırım” gibi somut belgelerle gerekçelendirilmesi gerekiyor. Ancak bugüne dek ne AFAD’dan, ne İçişleri Bakanlığı’ndan tatmin edici bir açıklama geldi.

Hukuk Devleti Testi

Bu iddialar, sadece bir fon skandalı değil; aynı zamanda Türkiye’nin “hukuk devleti olma iddiasının” da sınavı olarak değerlendiriliyor.

Eğer iddialar doğrulanırsa, AFAD’ın bağımsız ve tarafsız bir kurum olma niteliği ciddi biçimde tartışmaya açılacak.