Eminağaoğlu'ndan Tarihi Hamle: AİHM ve AYM Kararlarını Uygulamayanlar, Yasa Değişikliği Yapılarak,"Genel Hükümlere" Göre Soruşturulsun!

Eski Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV) Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, yargı kararlarını uygulamayan kamu görevlilerine yönelik doğrudan cezai soruşturma yolu açılmasını önerdi. 

Bu öneri, özellikle son yıllarda Anayasa Mahkemesi (AYM) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının uygulanmaması nedeniyle yaşanan tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.

Önerinin İçeriği

Eminağaoğlu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 161. maddesine, “AİHM ve AYM kararlarını uygulamayanlar hakkında, haklarındaki özel hükümler gözetilmeden genel hükümlere göre soruşturma yapılır” hükmünün eklenmesini öneriyor.

Bu düzenleme, mahkeme kararlarına uymayan kamu görevlilerinin yalnızca idari değil, doğrudan cezai sorumluluk altına girmesini öngörüyor. Hukukçular, teklifin “karar tanımama” uygulamalarına karşı caydırıcı bir mekanizma oluşturabileceğini belirtiyor.

Güncel Vakalar Üzerinden Tartışma

Öneri, son yıllarda bazı yargı kararlarının uygulanmamasıyla gündeme gelen tartışmaların devam ettiği bir dönemde geldi.

Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala Kararları

AİHM Büyük Daire, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ihlal ettiğine hükmetmiş ve her iki ismin de serbest bırakılması gerektiğini belirtmişti. Ancak kararlar uygulanmadı ve Türkiye, Avrupa Konseyi nezdinde ihlal prosedürleriyle karşı karşıya kaldı.

Can Atalay Vakası

AYM, seçilmiş milletvekili Can Atalay hakkında iki kez hak ihlali kararı verdi ancak Yargıtay 3. Ceza Dairesi bu kararlara uymadı. Bu durum, anayasal sistemin işleyişine dair ciddi bir kriz olarak değerlendirildi.

Ekrem İmamoğlu Davası

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkındaki siyasi yasak tartışmaları da, mahkeme kararlarının bağlayıcılığı ilkesinin geleceği açısından dikkatle izleniyor.

Hukuk çevreleri, bu teklifin Anayasa’nın 138, 153 ve 90. maddelerinde belirtilen hukukun üstünlüğü ilkesini somut biçimde güçlendireceğine dikkat çekiyor.

Uluslararası Boyut

AİHM kararlarının uygulanmaması, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden doğan yükümlülüklerini ihlal ettiği anlamına geliyor. Eminağaoğlu’nun önerisi, yalnızca iç hukuk açısından değil, uluslararası hukukla uyum ve yargı itibarı açısından da önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.

Yargı kararlarını uygulamayanlara karşı cezai yaptırım öngören öneri, Türkiye’de uzun süredir devam eden “karar tanımamazlık” tartışmalarına yeni bir boyut kazandırıyor. 

İşte Eminağaoğlu'nun o paylaşımı: