Trafikle İlgili "Deli Dumrul" Kanun Teklifi Komisyondan Geçti!

Karayolları Trafik Kanunu'nda yapılması planlanan değişiklikleri içeren yasa tasarısı Meclis Adalet Komisyonundan geçti. 

Ancak tasarı özellikle takograf zorunluluğu, cezai yaptırımlar ve trafik zabıtasının yetkileri konularındaki düzenleme, CHP tarafından "vatandaşın mağduriyetine yol açabileceği" ve "keyfi uygulamalara zemin hazırlayabileceği" gerekçeleriyle eleştiriliyor.

Teklif Neler Getiriyor?

Teklif, Trafik Kanunu'nda önemli değişiklikler öngörüyor. Öne çıkan maddeler şöyle:

Otoyollarda Trafik Zabıtasına Genel Zabıta Yetkisi 

Teklifin 1. maddesiyle otoyollardan sorumlu trafik zabıtasına, İçişleri Bakanı'nın onayıyla, sorumluluk sahasıyla sınırlı olmak üzere genel zabıta (polis-jandarma) görevi verilebilecek. Bu düzenleme, otoyollardaki trafik olaylarına müdahalede zaman, personel ve işgücü kaybını önleme amacı taşıdığı belirtiliyor. 

Jandarmanın Trafik Biriminde Görevlendirilmesi 

Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı'nda görevli tüm statülerdeki jandarmaların, trafik biriminde görevlendirilebilmesinin önü açılıyor.

Trafik Güvenliğini Sağlama ve Trafik Kazalarını Önlemede Yeni Yaptırım

Trafik güvenliğini tehlikeye düşüren veya trafik kazalarına sebebiyet veren durumlar için yeni ve artırılmış cezai müeyyideler getiriliyor. Bu kapsamda, alkollü veya uyuşturucu madde etkisinde araç kullanma gibi ihlallerde idari para cezalarının artırılarak uygulanması öngörülüyor.

Takograf Zorunluluğu Genişliyor ve Geçiş Süreci Belirleniyor

Teklifle birlikte, bazı araçlar için takograf bulundurma ve kullanma zorunluluğu genişletiliyor. Ayrıca, bu zorunluluk getirilen araçlar için bir geçiş süreci belirleniyor. Buna göre, model yılına göre değişen tarihlerde (örneğin 2021 ve sonrası model araçlarda 31/12/2026'dan sonraki ilk muayeneye kadar) takograf taktırılması gerekecek. Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki yolcu taşımacılığı yapan ticari araçlar ile yük ve yolcu taşımacılığında kullanılan resmi araçlar için ise bu zorunluluk, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ilk defa tescil edilecek araçlar için geçerli olacak.

CHP'den Tepkiler ve Endişeler

Yasa teklifinin açıklanmasının ardından CHP'den gelen ilk değerlendirmelerde, özellikle şu noktalara dikkat çekildi:

"Cezalar Artırılırken Mağduriyetler Göz Ardı Ediliyor"

CHP milletvekilleri, trafik cezalarının artırılmasının tek başına trafik güvenliğini sağlamak için yeterli olmayacağını, aksine ekonomik sıkıntılar içinde olan vatandaşların daha da mağdur olmasına yol açabileceğini belirtiyor. "Cezaları artırmak yerine, trafik eğitimine, altyapı iyileştirmelerine ve denetim mekanizmalarının etkinliğine odaklanılmalı" eleştirisi getiriliyor.

"Takograf Zorunluluğu Küçük Esnafı Zorlayacak"

Takograf zorunluluğunun kapsamının genişletilmesi, özellikle küçük ve orta ölçekli taşımacılık yapan esnaf üzerinde ek maliyet yükü oluşturacağı endişesini beraberinde getiriyor. CHP kaynakları, "Bu düzenleme, zaten zor şartlarda çalışan esnafımızı daha da zora sokacaktır. Geçiş süreleri yeterli olsa da, takograf maliyetleri ve uyum süreçleri ciddi bir yük oluşturacaktır" ifadelerini kullanıyor.

"Keyfi Uygulama Riski"

Trafik zabıtasına genel zabıta yetkisinin verilmesi gibi yetki genişletici düzenlemelerin, "keyfi uygulamalara ve denetimsizliğe yol açabileceği" kaygısı dile getiriliyor. Muhalefet, yetki kullanımının net kriterlere bağlanması ve şeffaflığın sağlanması gerektiğini vurguluyor.

Komisyondan geçen yasa teklifi önümüzdeki günlerde Meclis Genel Kurulu’na getirilmesi bekleniyor. CHP ise itiraz ettikleri noktaların Genel Kurulda düzeltilmemesi halinde konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşımaya hazırlanıyor.

İktidarın Ayrıcalıklı Yasalarına Karşı Vatandaşın Deli Dumrul İsyanı

TBMM’de iktidarın öncülük ettiği yeni yasal düzenlemeler, milletvekillerine ayrıcalık sağlarken vatandaşa ağır cezalar getiren “Deli Dumrul” yasaları olarak eleştiriliyor. 

AKP'nin Trafik Yasa Teklifi yüksek cezalar, özellikle hız sınırı ihlallerine %50’ye varan zamlarla halkın ekonomik yükünü artırıyor. Muhalefet, bu düzenlemelerin adaletsiz olduğunu ve “kanun önünde eşitlik” ilkesini zedelediğini savunuyor. Eski Kızılay Genel Müdürü Kerem Kınık’ın kızı Zehra Kınık’ın, bir gencin ölümüne neden olan trafik kazasında yalnızca 30 bin lira ceza alması, adalet sistemine yönelik tepkileri büyütürken, “güçlüler korunuyor” algısını pekiştirdi. Muhalefet, yasaların popülist ve ayrıştırıcı olduğunu belirterek geri çekilmesini talep ederken, iktidarın “kamu düzeni” savunması eleştirileri dindiremiyor. Toplum, adalet talebini yükseltiyor ve yasaların geçmesi halinde sosyal huzursuzluktan endişe ediliyor.

Öte yandan takograf takılması zorunluluğuyla kimlerin zengin edileceği de sosyal medyada gündem oldu.