Doğu ve Güneydoğu'da Seçmenin Önceliği Ekonomik Kriz, Adalet ve Özgürlükler

Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi'nin Şubat 2025'te 16 kentte gerçekleştirdiği araştırma, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde seçmen davranışları ve toplumsal gündeme dair önemli veriler sundu. 

1509 kişiyle yüz yüze yapılan araştırmada ekonomik kriz, Adalet ve Özgürlükler, Kürt sorunu, barış süreci ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik operasyonlar ön planda yer aldı. 

Araştırmaya göre katılımcıların %62,3’ü Türkiye'nin en öncelikli sorunu olarak ekonomik kriz ve işsizliği işaret ederken, %23,7’si Kürt sorunu, %6,7’si ise çatışma ve şiddet ortamına dikkat çekerken, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik operasyonlar hakkında katılımcıların %60’ı olumsuz görüş bildirdi.

Öcalan'ın Çağrısı ve Barış Umudu

27 Şubat’ta Abdullah Öcalan’ın yaptığı “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” başlıklı metinle ilgili olarak katılımcıların %54,6’sı çağrıyı olumlu değerlendirirken, %14,7’si olumsuz buldu. Aynı çağrının barışı sağlayabileceğine inananların oranı %42,5 olarak ölçüldü.

Kürt meselesine çözüm olabileceğini düşünenlerin oranı %41,8 olurken, “kısmen” diyenlerin oranı %18,7 oldu. Katılımcıların %55,9’u barış hakkını bir insan hakkı olarak gördüğünü ifade etti.

Barış Süreci İçin Düzenleme Talepleri

Barış sürecinin sağlıklı yürütülebilmesi için önerilen düzenlemeler arasında en çok destek görenler şöyle oldu:

Hasta mahpusların bırakılması: %68,5

Umut hakkının tanınması: %68,9

Kayyum uygulamalarının sonlandırılması: %71,2

Ceza süresi dolmuş mahpusların serbest bırakılması: %66,7

Genel af çıkarılması: %60,4

Seçmen Tercihleri ve Partiler Arası Geçişler

14 Mayıs 2023 seçimlerinde YSP/HDP’ye oy verenlerin oranı %49,3 iken, bu oran 2025’te yapılacak bir seçimde %51,2 ile DEM Parti olarak devam ediyor. AKP’de ise %25,2’den %15,7’ye düşüş dikkat çekti. CHP ise %7,3 ile üçüncü sırada yer aldı.

Adalet ve Özgürlük Algısı Düşük

Araştırmaya katılanların %75,8’i Türkiye’de düşünce, ifade ve basın özgürlüğünün kötü olduğunu düşünüyor. Adalet sistemine güvenenlerin oranı ise sadece %6,2.

Operasyonlara Tepki Büyük

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik operasyonlar hakkında katılımcıların %60’ı olumsuz görüş bildirirken, Halkların Demokratik Kongresi’ne yönelik operasyonların barış sürecini olumsuz etkileyeceğini düşünenlerin oranı %59,6 oldu.