Türkiye'de Gençlerin Yaklaşık Yüzde 70'i "Laiklik olmadan demokrasi eksik kalır" Görüşünde!

Bugün 4 Mart Dünya Laiklik Günü, modern demokrasilerin bel kemiği olan din ve devlet ayrımını yeniden düşünmek için önemli bir fırsat sunuyor. Bugün Türkiye'deki gençlerin yaklaşık yüzde 70’i, "Laiklik olmadan demokrasi eksik kalır" görüşünde.

Fransa’da 1905’te kilise ve devletin ayrılmasıyla somutlaşan bu ilke, bugün küresel çapta artan dini milliyetçilik, otoriter rejimler ve kimlik politikaları karşısında "savunulması gereken bir ideal" olarak öne çıkıyor.  

Çarpıcı Veri

Uluslararası İnsan Hakları Örgütü’nün 2023 raporuna göre, dünya nüfusunun %43’ü din ve devletin kesin olarak ayrılmadığı ülkelerde yaşıyor. Hindistan’da Hindu milliyetçiliğinin yükselişi, İran’da şeriat temelli yönetim, Avrupa’da aşırı sağın İslam karşıtı söylemleri, laikliği sadece bir hukuk meselesi değil, varoluşsal bir mücadele haline getiriyor.  

Tartışma Odağı  

Laiklik, bazı çevrelerde "dini baskılama aracı" olarak eleştirilse de, uzmanlar bunun bir yanılgı olduğunu vurguluyor. Sorbonne Üniversitesi’nden siyaset bilimci Prof. Élise Durant, "Laiklik, bireyin inancını özgürce yaşamasını garanti altına alır. Devletin tarafsızlığı, tüm vatandaşların eşitliğini sağlamak içindir" diyor. Örneğin, Fransa’da okullarda dini sembollerin yasaklanması, Müslüman kadınların kamusal alanda maruz kaldığı ayrımcılıkla gölgelenirken; Türkiye’de laiklik ilkesinin askeri vesayet dönemlerinde araçsallaştırılması, tartışmaları karmaşıklaştırıyor.  

Küresel Perspektif Hindistan’dan ABD’ye

Hindistan’da Modi hükümetinin laik anayasayı "Hindu ulusu" söylemiyle zorlaması, ABD’de Yüksek Mahkeme’nin kürtaj hakkını dini argümanlarla kısıtlaması, laikliğin evrensel bir krizle karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Buna karşın, Senegal gibi Müslüman çoğunluklu ülkelerde laik devlet modelinin istikrarı sağlaması, ilkenin "esnek bir çerçeve" olabileceğine dair umut veriyor.  

Sokakta Laiklik

Gençler Ne Düşünüyor?

İstanbul’da yapılan bir ankete katılan 18-25 yaş arası gençlerin yüzde 70’i, "Laiklik olmadan demokrasi eksik kalır" görüşünü savunurken, Kahire’deki bir grup aktivist, "Dini otoriterlikten kurtulmak için laiklik şart" çağrısı yapıyor. Ancak sosyal medyada 'LaiklikTehlikede' etiketiyle dolaşan komplo teorileri, mücadelenin sadece yasalarda değil, zihinlerde verildiğini kanıtlıyor.  

  

Özetle laiklik, 21. yüzyılda sadece devlet politikası değil, çoğulculuğun ve insan haklarının sigortası. Ancak bu ilke, önyargıların ve siyasi manipülasyonun gölgesinde kaldığı sürece, Dünya Laiklik Günü kutlamaları bir ironiye dönüşebilir. Uzmanlar uyarıyor: "Laikliği savunmak, bugün özgürlüğü savunmaktır."  

Çarpıcı Alıntı

"Laiklik, Tanrı’yı reddetmek değil, iktidarı kutsaldan arındırmaktır."  

– Filozof Marcel Gauchet