Çiftçilerden Tepki: Mazot ve Gübre Desteği Nerede?
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın 7 Mart 2025 tarihinde, 3 milyar 299 milyon TL’lik tarımsal destekleme ödemesinin çiftçilerin hesaplarına yatırılacağını duyurması, sektörde umut yaratmıştı. Ancak, aradan geçen bir haftadan fazla süreye rağmen, bu ödemelerin henüz çiftçilere ulaşmadığı yönündeki iddialar, tartışmaları alevlendirdi.
Ödeme Gecikmesi ve Çiftçilerin Tepkisi
Çiftçiler, mazot ve gübre gibi temel girdilerin maliyetlerinin son yıllarda katlanarak arttığını vurguluyor. Mazot fiyatlarının 8, gübre fiyatlarının ise 10 katına kadar yükseldiği belirtilirken, hükümetin vaat ettiği desteklerin zamanında ulaşmaması, üretim süreçlerini sekteye uğratıyor. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı üreticiler, e-Devlet üzerinden sorgulama yaparak ödeme durumlarını kontrol etmeye çalışsa da, birçok bölgeden “paralar henüz yatmadı” şikayetleri yükseliyor.
Sosyal medyadan da seslenen çiftçiler, Bakan Yumaklı’ya desteklerin neden geciktiğine dair açıklama yapmasını bekliyor.
7 Mart Duyurusu Ne Vaat Ediyordu?
Bakan Yumaklı, 7 Mart’ta yaptığı açıklamada, hububat desteği, hayvan gen kaynakları desteği ve kırsal kalkınma yatırımları desteği kalemlerini kapsayan 3 milyar 299 milyon 386 bin TL’lik ödemenin çiftçilerin hesaplarına aktarılacağını belirtmişti. Bu desteklerin, Ziraat Bankası aracılığıyla çiftçilere ulaştırılması planlanıyordu. Ancak, 14 Mart 2025 itibarıyla, ödemelerin tamamının ya da bir kısmının hala yapılmadığına dair iddialar, hükümetin tarım politikalarına yönelik eleştirileri artırdı. Bakanlıktan konuyla ilgili henüz resmi bir güncelleme gelmemiş olması, belirsizliği daha da derinleştiriyor.
Girdi Maliyetlerindeki Artış ve Desteklerin Yetersizliği
Çiftçilerin en büyük şikayetlerinden biri, mazot ve gübre gibi temel girdilere gelen zamların, verilen destek miktarlarını gölgede bırakması. Tarım sektöründe faaliyet gösteren üreticiler, mazot fiyatlarının son yıllarda 8 kata, gübre fiyatlarının ise 10 kata kadar arttığını ifade ederken, 3 milyar 299 milyon TL’lik desteğin, bu maliyet artışlarını karşılamada yetersiz kaldığını savunuyor. Özellikle küçük ve orta ölçekli çiftçiler, bu desteklerin zamanında ödenmemesi halinde üretim yapamaz hale geleceklerini belirtiyor.
Ziraat Bankası ve “75,7 Milyar TL’lik Görev Zararı” İddiası
Tartışmaların bir diğer boyutu ise Ziraat Bankası üzerinden dağıtılan kaynaklarla ilgili. İddialara göre, iktidar, çiftçilere ulaşmayan 3 milyar 299 milyon TL’lik desteği ödeyemezken, Ziraat Bankası’nın “olağanüstü görev zararı” adı altında 75,7 milyar TL’yi “yandaşlara” dağıttığı öne sürülüyor. Bu iddia, kamu bankalarının kaynaklarının tarım sektörü yerine farklı alanlara yönlendirildiği eleştirilerini beraberinde getiriyor. Ancak, bu rakamların kaynağı ve dağılımına dair resmi bir doğrulama henüz yapılmadı. Ziraat Bankası’nın çiftçilere destek ödemelerini finanse etme konusundaki rolü göz önüne alındığında, bu tür iddialar, konunun daha detaylı bir incelemeyi hak ettiğini gösteriyor.
Hükümetin Tarım Politikaları Sorgulanıyor
Çiftçilerin yaşadığı bu gecikme, hükümetin tarım politikalarının etkinliği ve öncelikleri üzerine yeni bir tartışma başlattı. Üreticiler, her koşulda desteklenmek yerine “yüzüstü bırakıldıklarını” düşünürken, muhalefet kanadından da iktidara sert eleştiriler yöneltiliyor.
Öte yandan, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, ödeme süreçlerindeki aksaklıklara dair bir açıklama yapması bekleniyor. Bakanlık, daha önce mazot ve gübre desteğinin “temel destek” olarak revize edildiğini ve bu kapsamda çiftçilere mazot maliyetinin %50’si, gübre maliyetinin ise %25’inin karşılanacağını duyurmuştu. Ancak, bu vaatlerin sahada karşılık bulmaması, güven kaybına yol açıyor.
Çiftçi Bekliyor, Belirsizlik Sürüyor
Türkiye tarımının bel kemiği olan çiftçiler, hem artan maliyetlerle mücadele ediyor hem de hak ettikleri destekleri zamanında alabilmek için çaba sarf ediyor. Bakan Yumaklı’nın 7 Mart’ta verdiği sözün üzerinden bir hafta geçmesine rağmen, 3 milyar 299 milyon TL’lik ödemenin neden hala ulaşmadığı sorusu yanıtsız kalmış durumda. Öte yandan, Ziraat Bankası’nın 75,7 milyar TL’lik kaynak dağıtımı iddiası, eğer doğrulanırsa, kamu kaynaklarının kullanımı konusunda ciddi bir tartışmayı beraberinde getirebilir. Çiftçilerin gözü, şimdi hem Bakanlık’tan gelecek bir açıklamaya hem de hesaplarına yatacak paralara çevrilmiş durumda. Tarım sektörünün sürdürülebilirliği için, bu belirsizliğin bir an önce giderilmesi büyük önem taşıyor.
Yorumlar
Yorum Gönder