Ucube sistem yüzünden ülke bütçesi layıkıyla görüşülemiyor
TBMM Plan ve Bütçe
Komisyonu'nda Cumhurbaşkanlığı 2025 bütçesi üzerine konuşan CHP İzmir Milletvekili ve CHP Plan ve Bütçe Komisyonu
Sözcüsü Rahmi Aşkın Türeli, “Bütçeyi layıkıyla görüşemiyoruz” diyerek, bütçe uygulama
sonuçlarının görüşüleceği kesin hesap komisyonu kurulmasını istedi.
CHP'li Türeli, hem Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin işleyişine hem de ekonomik ve sosyal politikalara yönelik yapısal sorunlara dikkat çekti.
Türeli'nin konuşmasında öne çıkan ana noktalar şöyle:
Kesin Hesap Komisyonu Talebi
Türeli, bütçe uygulama sonuçlarının denetimi için bir Kesin Hesap Komisyonu kurulması gerektiğini vurgulayarak, "Temel Argüman: Bütçe hakkının tam anlamıyla kullanılamadığı, harcamaların detaylı şekilde denetlenmediği ve şeffaf bir süreç işletilmediği yönünde.
Uluslararası Örnekler: Dünyada birçok ülkede bütçe uygulamalarını denetleyen ve raporlayan bağımsız komisyonlar mevcut."
Cumhurbaşkanlığı Bünyesindeki Yapı ve Yürütmenin Şekli
Türeli Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bakanlıklara paralel bir yapı oluştuğunu, bazı kurumların yerlerinin mantıksız şekilde değiştirildiğini belirtti.
TMSF'nin Hazine ve Maliye Bakanlığı yerine Cumhurbaşkanlığı'na bağlanması, Savunma Sanayii Başkanlığı'nın Millî Savunma Bakanlığı yerine Cumhurbaşkanlığı'na bağlı olması gibi düzenlemelerin yönetimsel karmaşa yarattığını vurgulayan Türeli Yasama, yürütme ve yargı arasında olması gereken denetim ve dengenin ortadan kalktığını söyledi.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin Eleştiri
2017 referandumu ile geçilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin Türkiye’nin siyasi ve kültürel yapısına uygun olmadığını savunan Türeli
temel sorunları şöyle sıraladı:
Güçler ayrılığının zayıflaması,
Cumhurbaşkanının aynı zamanda bir siyasi partinin genel başkanı olması,
Sistematik istikrarsızlık ve denetim eksikliği.
Siyasal Kültür ve Yapı: Türkiye’nin parlamenter sistem geçmişine uygun bir siyasi kültürünün olduğu, başkanlık sisteminin bu bağlamda işlemeyeceği dile getiriliyor."
Ekonomik Model ve Dağılım Adaletsizliği
Türeli, Türkiye’de uygulanan ekonomik modelin sürdürülebilir olmadığını ve gelir dağılımı adaletsizliğinin derinleştiğini, TÜİK verilerine göre en yüksek gelir grubuyla en düşük gelir grubu arasında 26 kat fark olduğuna işaret etti.
Makroekonomik Sorunlara da dikkat çeken Türeli,
"Ara malı ithalatına bağımlılık, enflasyonun ücretlerden çok kârlarla bağlantılı olması, kalkınma planlarının gerçekçi hedeflerden uzak olması."
Toplumsal Sorunlar ve Gelecek Perspektifi
Türeli, yoksulluk, mafyalaşma, kadın cinayetleri ve çocuk istismarına dikkat çekerek, bu sorunların çözümü için liyakat ve adalet vurgusu yaptığı konuşmasında şunları kaydetti:
"Yoksulluğun kuşaktan kuşağa geçişi ve fırsat eşitsizliğinin artması büyük bir tehdittir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin işleyişine, ekonomik sorunlara ve sosyal politikaların eksiklerine yönelik kapsamlı bir eleştir dikkate alınıp alınmayacağı, hem siyasi hem de toplumsal yapının geleceğini şekillendirecek önemli bir test niteliğinde."
Yorumlar
Yorum Gönder