Türkiye'de 15 anadili yok olma tehditi altında. Bununla ilgili önlemleriniz var mı?

DEM Parti Mardin Milletvekili George Aslan, 21 Şubat Dünya Ana Dili gününün önemine değinerek, Türkiye’de üç dilin tamamen yok olduğu, on beş dilin ise yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu. 

Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) Tehlike Altındaki Diler Atlası’nda, dünya genelinde konuşulan dillerin yüzde 40’ı alınamayan önlemler nedeniyle yok olma tehlikesi altında olduğunu belirten Aslan, "Yaklaşık 40 farklı dilin konuşulduğu Türkiye’de üç dilin tamamen yok olduğu, on beş dilin yok olma tehlikesi bulunduğu belirtilmektedir. Kapadokya Yunancası ve Ubıhca dilleri kaybolmuş durumda; Batı Ermenicesi, Hemşince, Lazca, Kırmançkî, Abhazca, Süryanice (Turoyo ve Suret), Adigece, Kabartayca-Çerkez, Abazaca, Pontus Yunancası, Romanca, Gagavuzca, Ladino ve Hertevin dil/lehçeleri ise yok olmak üzere olan dillerdendir" dedi.

Yasaklanan diller tehlike altında

Konuşulan bu dillerin, devlet politikası olarak desteklenmediği, özellikle anadillerde eğitim ve öğretim olanakları yaratılmadığı hatta yasaklandığı için büyük tehlike altında olduğunu vurgulayan DEM Parti'li Aslan, "Anadilini konuşmak insanın doğuştan edindiği doğal haklardan biridir. Ancak Türkiye’de Cumhuriyetin kuruluşundan bugüne kadar Türkçe tek resmi dil olarak kabul edilmiş ve Türkçe dışındaki diller tehdit olarak görülmüş inkâr ve asimilasyon politikalarına maruz bırakılmıştır. 

Türkiye halklarının haklı talepleri doğrultusunda anadilde eğitim başta olmak üzere kamusal alanda anadilin kullanımına dair engellerin kaldırılması, farklı dillerin öğrenilmesi ve yaşatılmasına ilişkin politikaların oluşturulması gerekmektedir" değerlendirmesinde bulundu.

Yok olmak üzere olan dillerle ilgili ne gibi önlemler alınmaktadır?

Konuyu meclis gündemine taşıyan George Aslan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı

Cevdet Yılmaz'dan şu sorularına yanıt istedi:

1. Türkiye’de yok olma tehlikesi bulunan dil ve lehçelerin korunması amacıyla hangi tedbirler alınmaktadır? 

2. Türkiye halklarının dillerini özgürce, kamusal alanda kullanma ve kamu hizmetlerinden yararlanma hakları neden engellenmektedir?

3. Anadili hakkın, temel hak olarak kabul edilmesi, anadillerin anayasal güvence altına alınması, anadillerin korunup geliştirilmesi için bir planlamanız var mıdır?

4. Anadili Türkçe olmayan çocukların sosyal ve eğitsel hayatta karşılaştıkları zorluklara ilişkin yapmış olduğunuz çalışma var mıdır? Sonuçları nelerdir?  

5. Türkiye’de konuşulan tüm dillerde eğitim ve öğretim hakkının anayasal ve yasal güvenceye alınması için çalışma yapılacak mıdır?